Kerkasiel

De vrijheid
De vrijheid van lopen
De vrijheid van staan
De vrijheid van buiten
De vrijheid van naar buiten lopen
De vrijheid van weglopen voor het kwaad

De verstikking
De verstikking van niet weg kunnen
De verstikking van onrecht
Opgesloten
De verstikking van niet weg kunnen lopen van het onrecht dat je raakt

Het verdriet
Het verdriet om alles
Het verdriet van geen thuis
Het verdriet van missen
Het verdriet van verliezen
Je huis

De onmacht
De onmacht van zien
De onmacht van voelen
De onmacht van begrijpen
Of misschien juist wel niet
De onmacht van weer gaan
Weglopen
Van het verdriet

Je gaat naar huis
Verslagen
Zij zijn alles kwijt
Toch blijven ze zoeken
naar kleine lichtjes
in alles overwoekerend donker
Je wil alleen nog maar stil zijn
Want zij
Ze zijn al thuis

In de schaduw van het licht

In november is het twee jaar geleden dat mijn huisarts door mijn zorgvuldig opgebouwde schild heen wist te prikken. Ik was 33 jaar en het masker dat mij beschermde tegen de buitenwereld viel van mijn gezicht. Kwetsbaar. Alsof je voor het eerst de snelweg opdraait nadat je je rijbewijs hebt gehaald. Ergens weet je wel dat je dit best kan, maar je wordt overvallen door een angst die je hart op hol doe slaan. Je vergeet alles om je heen en er is alleen nog het gebonk van je eigen hart.
Ik schaamde me. Natuurlijk voelde ik me vaak neerslachtig, was er dat onbestemde verdriet en er waren die er donkere momenten, dagen, weken, maanden, jaren… ‘Depressie..’.  Vrij snel raapte ik mezelf bij elkaar en verharde in lijf en hart. Ik móest beter worden. Verliezen was geen optie.

Leonard Cohen
Vandaag is het World Mental Health Day. Mijn verhaal is geen verhaal van wonderlijke genezing. Ik ben niet vrij van medicatie of therapie. De depressie is niet weg. Soms overheersend in al zijn hevigheid met het verlangen naar de dood als gevolg, maar soms ook als een kalme kabbelende beek die je hooguit op de achtergrond hoort. Maar altijd aanwezig. Niet erg hoopvol dit, Elvira..

Een van mijn grote muzikale helden zong ooit ‘There’s a crack in everything, that’s where the light comes in’. Mijn grote verlangen om volledig te herstellen heb ik laten varen. Mijn daadkrachtige voornemen weer volledig de oude Elvira te worden, heb ik doorgestreept. Die Elvira is niet meer. Ik ben een ander mens. Kwetsbaar, vastberaden, beschadigd, krachtig, vergevingsgezind,  liefdevol en bovenal hoopvol.


Depressie is..
Wat ik leerde de afgelopen twee jaar is dit:

Depressie is niet vanzelfsprekend te genezen.
Depressie is niet het allerergste wat me kon overkomen.
Depressie kan je zwakste plek, maar ook je grootste kracht worden.
Depressie kan je afbreken, maar ook weer opbouwen.
Depressie leerde me het verschil tussen overleven en leven.

Door mijn depressie dwong ik mezelf keuzes te maken. Ik heb gekozen voor openheid. Geen mooie filters over mijn verhalen. Soms de harde rauwe werkelijkheid. Het schrikt soms af, het geeft soms hoop. Die openheid voedt me en houdt me bij de les. Toch is er altijd die keerzijde. Ik verloor vrienden, familie, respect, begrip.. En toch zou ik het niet anders willen doen. Dit is wie ik ben, dit is wat ik kan geven.

Goedbedoelde tips

Vaak krijg ik vragen van mensen hoe je om moet gaan met depressie gedachten of wat je kunt doen als iemand in je omgeving ermee kampt. Zelf ben ik er sterk van overtuigd dat er geen wondermodule is. Zo werkt voor iedereen wat anders. Maar deze punten hebben mij geholpen:

• Neem iemand in vertrouwen. Praat over je gevoelens. Schaamte is een normale reactie, maar totaal onterecht. Je bent niet alleen.
• Durf je niemand te benaderen, maak dan een afspraak met je huisarts. 
• Vind je praten nog te moeilijk. Schrijf het dan op.
• Wees niet te hard voor jezelf. Elke stap die je in dit proces maakt is er een om trots op te zijn.
• Laat je niet misleiden door goedbedoelde adviezen als ‘ga iets leuks doen’, ‘verzet je gedachten’, ‘gebruik dit en dit middeltje eens’, ‘ga wandelen’, ‘kop op! positief blijven hoor’.. Hoe goed bedoeld dit alles ook mag zijn, het is geen constructieve manier om met jouw gevoelens en gedachten aan het werk te gaan. Dus laat je voorlichten door gespecialiseerde mensen. 
• Als een gesprek nog een te grote stap is, stuurt dan een berichtje of een mailtje naar iemand. Maar wat je ook doet.. praat erover. Negatieve gedachten worden groter in je eigen hoofd. Tot ze zo groot zijn dat er geen ruimte meer is voor licht en leven. 
• Je bent niet zwak, je bent geen mislukkeling, je bent geen aansteller, je bent niet lui, je bent niet gek, je bent nooit te laat..   Je bent niet alleen.

Hoe het nu gaat? Ik heb heftige maanden achter de rug en dat heeft zijn weerslag op mijn mentale gezondheid. Ik ben wankel en kwetsbaar, maar tegelijkertijd heb ik nog nooit zo’n enorm vuur in me gehad dat er voor zorgt dat het gevoel van hoop door mijn aderen pompt. De draad meer oppakken, maar nooit meer ten koste van mezelf en mijn omgeving. ‘Lief wezen voe je n’eigen’

Mijn depressie in beeld.
Het is mijn schaduw, die altijd op een bepaalde manier aanwezig is. Soms verstopt hij mijn complete blik, vaak streelt hij mijn gezicht en beschermde me tegen het felle licht, zodat mijn blik helder blijft.  Samen zorgen ze samen voor een mooi lijnenspel, een vereniging van donker en licht. Het hoort bij mij. Ik hoef niet langer te vechten tegen de duisternis. Ik ben niet langer bang voor het woest kolkende water achter de sluisdeuren, zoals ik mijn depressie lang heb gezien. Het ergste is geweest en ik hoef daar nooit meer terug naar toe.

Door het kennen van het donker, ervaar je het licht pas echt zoals het bedoeld is.
En zonder dat licht kan de schaduw niet bestaan. En juist in die gedachte vind ik mijn hoop. In het licht, maar juist ook in het donker. Die twee zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en dat heeft me leren leven. Er is hoop. Er is altijd hoop. Elke dag weer.

Vaderdag; Ode aan de vader.

‘Een feestdag ter ere van vaders, waarbij hun vaderschap, vaderlijke plichten en de invloed van vaders in de samenleving wordt gevierd.’  Een dag om te vieren. Het is vandaag Vaderdag.

Maar wat doe je, wanneer er geen herinnering is aan beschermende armen, troostende woorden of de wijsheid van die ene man? Wat zeg je als er niemand in je leven is die deze rol op zich nam, waar je tegenop kon kijken of je vragen aan kon stellen, als je even niet verder kwam? Wat vier je er als er geen veilig thuis was waar je altijd terecht kon of dit misschien verloren hebt. Ga dan op zoek naar redenen om deze dag toch te vieren, net als mij …

Mijn vader gaf mij een verminkt zelfbeeld, een chronisch gevoel van falen en een angst voor het leven die zo diep zit dat de weg naar boven vaak onbegaanbaar lijkt. Een oneerlijke start: al voor mijn geboorte had ik verloren. Hij was geen veilige haven, geen baken van rust, geen vertrouwde ogen, geen armen waarin ik veilig weg kon kruipen. 

Hij was de onrust en pijn, hij was de leugen en het kwaad. Hij ontnam me mijn veiligheid en misbruikte mijn onschuld en loyaliteit. Hij maakte zo van zijn pijn de mijne. Maar niets dat werkte om zichzelf los te weken van zijn eigen leegte en verdriet. Het stopte toen hij verstrikt raakte in zijn eigen leugens en hij zichzelf verloor. Het laatste beeld van hem in mijn leven is die van het meisje dat, zonder tranen en in stilte, toekijkt hoe haar vader uit haar leven verdween. Fysiek.

Want elke dag nog is hij heel dichtbij. Een bittere confrontatie met de erfenis die hij achterliet. Enkelbanden die niemand ziet, maar ik altijd voel. Het afweermechanisme dat ik heb ontwikkeld om iedereen af te stoten die te dichtbij komt. Een muur die optrekt zodat niemand me nog pijn kan doen. Vaderdag werd een jaarlijkse herinnering aan de molensteen om mijn nek. In gedachten telde ik verdoofd de 86.400 seconden af tot het weer voorbij was.

Toch kwam er een keerpunt. Want vandaag vier ik deze dag, omdat ik geloof dat we allemaal die keuze hebben om het net even iets anders te doen.  Langzaam leerde ik mijn hoop in het leven kennen en mijn vertrouwen in de goedheid van de mens ontwikkelde zich. Ik besloot dat ik niet zijn pijn ben en dat ik, beschadigd en wel, toch de keuze heb om het anders te doen. Of mijn verhaal nu compleet ondenkbaar voor je is, of juist akelig bekend; vergeet nooit dat je altijd een keuze hebt.

De keuze om anders te zijn, om jezelf te verbeteren. Jezelf eens een flinke schop onder de kont te geven of juist wat milder voor jezelf te zijn. Om de lat iets naar beneden te halen of juist harder te vechten voor je naasten dan je nu doet. Om het leven nog een kans te geven ook al heb je de eerste vijf afslagen gemist. Om je te herpakken al is je situatie nu zo uitzichtloos. Om de band met je kinderen of anderen die verdwenen uit je leven te herstellen of meer te genieten van de momenten die aan je voorbij gaan omdat het allemaal zo gewoon lijkt. Om te leren praten over wat je voelt, ondanks dat je dat nooit leerde. Om voor jezelf te kiezen, ook al past dit niet binnen de verwachtingen van de mensen om je heen. Om anderen de pijn en het verdriet te besparen, die jij als kind al zo vroeg op je bordje kreeg.

Je hebt altijd de keuze. De keuze om te meer geven of juist eens wat te nemen. Om te blijven in plaats van te gaan. Om te voelen en om te delen, omdat het leven je zoveel meer kan bieden als je het echt aan wil gaan,

Lieve mannen, deze is voor jullie, mijn ode aan de vader in het algemeen. Ik zie jullie. Om me heen, dichtbij en verder weg. Ik zie jullie angsten en twijfels, maar vooral ook de liefde en de groei. Dankzij jullie leerden ik dat het ook anders kan. Dus wees je daar bewust van, ook al beslis je dat pas vanaf vandaag. Er is altijd nog een keuze, die je vroeg of laat maken kan.

Aan hen die het zijn, waren of nog moeten worden. Aan hen die het nooit werden, die verloren, of niet konden. Aan de vaders die faalden, die verlieten of juist achterbleven. Aan de vaders die fouten maakten of juist bang zijn om dat eens te doen. Aan iedereen die dit horen wil: we zijn allemaal maar mensen, maar wel met een keuze. Dus grijp die met beide handen aan, juist vandaag..

Hoera voor Vaderdag!

Het bloemenveld

Langzaam loopt ze door het veld
waar bloemen haar nog raken
Waar vogels luid bezingen,
Haar gevecht van alle jaren

Ze heeft een woordeloos verlangen
Naar een plek waar water stroomt
Waar de wind haar toe zal spreken
Maar niets meer in beweging komt.

Ze zoekt de onbetreden paden
Van een schaduwrijk bestaan
De zon als lang verloren liefde
Troostend armen om haar heen zal slaan

Ze loopt door met ogen open
Strelen bloemen haar gemoed
En de warmte op haar huid
voelt als de hemel die haar groet

De kracht van stilte overwoekerd
haar vernedering en pijn
Dit gevecht zal ooit voorbij gaan
Vol verlangen blijft ze staan
Wachten
tot ze onbevangen en bevrijdt
helemaal zichzelf kan zijn

Een verloren tijdstip

Stille straten op een verloren tijdstip

gedachteloos tel ik stappen

dwaal doelbewust in de morgendauw
met een hoofd dat maar niet leeg wil

wat wolkjes blazen in de kou



Honderd stappen voor het uitzicht

 in oneindig veel kleuren 

Ze ziet het en lacht 

Ze hoort het geruis

Van het donkere water

tien stappen nog maar 

Een stille diepte
 roept 
haar fluisterend zacht



Besluiteloos stilstaan

Het water verliest het van de kleuren

Die haar beloven 

Dat het allemaal nog mooi kan zijn