Over mij

Mijn foto
Reis ver, Drink wijn, Denk na, Lach hard, Duik diep, Kom terug

maandag 22 mei 2017

Hoop

Ik ben depressief. Geen klein dipje, een paar weken waarin het even tegenzit. Nee, een serieuze depressie. Hij speelt al veel langer een rol in mijn leven, we kennen elkaar al jaren. Maar nooit eerder stelde ik hem voor aan mijn ouders, mijn familie, vrienden en aan mijn gezin. Zolang ik hem achter die deuren van mijn hoofd hield had niemand verder last van hem. En had niemand last van mij. Laat mij maar grapjes maken en de sociale tijger van het feest zijn. Niemand die iets merkt. Maar hij wist dat er een moment zou komen, dat de deur even niet op slot zou zijn. Zodra dat ene kiertje ontstond trapte hij de deuren met grof geweld in. En daar was hij, open en bloot, in het volle licht van de dag. Met gebalde vuisten was mijn depressie groter, echter en verwoestender dan ooit.

Wolf
Met het voorstellen van die grote, boze, hongerige wolf die zo lang in mijn hoofd rondzwierf werd het ineens allemaal écht. Ik zocht hulp. Gesprekken met de huisarts, doorverwijzing naar een psycholoog, intakes, testen, nog meer testen, een uitgebreid begeleidingsprogramma en een shitload aan medicatie. Ik wist dat dit nog maar het begin was en daar waar ik normaal graag deadlines stel, ik nu moest berusten op het feit dat mijn geduld, kracht en doorzettingsvermogen aan de bak moesten. I was going for the long run, ook al was ik zo ongelofelijk moe.

Blijven
Overdrijf je niet een beetje? Ik hoor het mensen wel eens denken. Leuke vraag. Ik heb daar zelf namelijk vaak genoeg over nagedacht. Want juist dat is een reden om te blijven zwijgen. Je hébt toch alles wat je kunt verlangen: een mooi gezin, lieve vrienden, een goede baan, leuk huis… Ja, ik heb alles. En daarom voelde ik me zo ontzettend schuldig. Dat ik dagen had waarop ik niet meer wist hoe ik uit bed moest komen en een glimlach op moest zetten voor mijn naasten. Het putte me uit. Het dieptepunt was bereikt toen ik me op een zaterdagmorgen besefte dat ik niet zeker wist of ik het nog wel kon. Alles om me heen was donker en ik was niets meer van wat ik zou willen zijn en wilde ook niets meer zijn. Tekort schieten, voor alles en iedereen. Ik was een teleurstelling, ik was op. Maar bij het zien van de kuiltjes in de wangen van mijn eigen kind wist ik dat afhaken geen optie was, ik moest blijven.

Hoop
Houd me ten goede, voor iedereen is er een andere manier van omgaan met depressie. Geen haar op mijn hoofd die zal verkondigen dat ik de oplossing heb. Was het maar zo’n mooi feest! Toch ging ik op zoek naar dingen die voor mij werkten. Open zijn, met mensen praten over hun ervaringen, maar er ook over vertellen, zonder schaamte. Bekenden en onbekenden, ik heb ontelbaar veel mooie gesprekken gevoerd. Toch zocht ik naar meer. Van een vriend kreeg ik een boekentip: Matt Haig – Reasons to Stay Alive. Mijn ziekte, want dat is depressie, zorgde ervoor dat lezen me nauwelijks meer lukte. Het registeren en verwerken van de woorden die ik keer op keer probeerde te lezen het waren mijn kleine teleurstellingen. Toch begon ik aan dat boek, geschreven vanuit de beleving van iemand met een depressie. Dat boek veranderde iets in mij. Het gaf me herkenning, erkenning, kracht, inspiratie én hoop.

Vechten
Therapie is vechten. Jezelf uit de slangenkuil zien te redden zonder hulp. Begeleiding is er wel, in feite een soort aanmoediging vanaf de kant. Maar je moet het uiteindelijk allemaal zelf doen. Ik moet keer op keer mijn verwachtingen bijstellen. Je wilt een marathon lopen, in werkelijkheid ben je een halve meter vooruit gegaan. Je wilt twee weken zonneschijn, je krijgt één dag geen regen. Op het moment dat je weer voldoende op adem ben gekomen is het alweer tijd voor de volgende sessie. Dat is therapie: worstelen en weer boven komen.

Zien
Medicatie haalde de scherpte van mijn dagen af. Ze hebben me maanden tussen de lijntjes gehouden, zodat ik de dagen doorkwam. Ik sliep gemiddeld nog drie uurtjes per nacht en dus waren die pillen een zegen. Even geen onrust meer in mijn hoofd, even niet meer denken, gewoon niets. De pillen trokken me in een diepe, lege slaap. De pillen gaven me rust. En toch besloot ik eerder dan gepland te stoppen met de medicatie. Omdat ik weer wat meer adem kreeg en beter sliep merkte ik ook dat de medicatie me afvlakte. Als een robot ging ik door de dagen heen. In overleg, maar niet op advies van de arts en psycholoog, ben ik gaan afbouwen. Nu ben ik sinds enige tijd zonder en dat valt niet altijd mee. Alles is heftig, alles is veel, alles is druk, maar ik voel en zie alles wel. De wereld is weer in kleur.

Lachen
Onlangs werd ik in een winkel aangesproken door een onbekende dame. Ze was blij dat ik weer lachte, want dat sombere gedoe was ook maar niets. Ze feliciteerde me met het feit dat ik niet meer depressief was. Stomverbaasd liet ze me achter. Van nature ben ik geen negatief persoon, probeer ik altijd positief te blijven, ik lach ook in deze tijd meer dan ik huil en tóch ben ik depressief. Leg dat maar eens uit, Elvira… Voor mezelf heb ik de lijn getrokken bij ‘verdedigen’. Met liefde vertel ik over depressie en zijn impact op mijn leven, over de behandeling én de risico’s van de ziekte, over het ontstaan én de vele soorten die er zijn. Maar nooit zal ik mezelf verdedigen omdat ik lijd aan depressie. Kwetsende opmerkingen uit onwetendheid lach ik liever weg. Je vangt meer vliegen met stroopt, dan met azijn.

Leven
Het gaat nog niet heel goed met me. Er zitten nog zoveel slangen in die kuil. Maar het gaat steeds beter, meter voor meter. Ik ben opener dan ooit, praat met mijn naasten over wat er zich in mijn hoofd afspeelt. De mensen om mij heen, dichtbij en verder weg hebben me gedragen in moeilijke periodes. Woorden, telefoontjes, kaartjes, mailtjes, knuffels en kussen. Ze deden me elke keer weer goed. Wéten dat iemand er gewoon is, dat maakt het verschil. Ik prijs me daarom ook rijk met iedereen in mijn leven. Welke rol dan ook. Hoe eenzaam ik me soms ook voel, ik weet dat ik niet alleen ben. Mensen zien me veranderen. Ik ben misschien wat rustiger, meelevender, gevoeliger, opener en eerlijker en toch is dat voor iedereen oké. Mezelf kwetsbaar opstellen opende een nieuwe wereld voor me. Kracht wordt zichtbaar in zwakheid.

Missie
Omdat er nog zoveel vragen zijn. Omdat er nog zoveel mensen zijn die depressie zien als aanstellerij. Omdat er nog zoveel mensen geen hulp hebben gezocht. Omdat er nog zoveel mensen zijn die denken dat antidepressiva onzin is. Omdat ik er zelf nog lang niet ben. Omdat er zoveel mensen zijn die zichzelf niet uit durven spreken. Omdat er nog zoveel bagger geschreven wordt over depressie. Omdat er nog zoveel mensen aan onderdoor gaan. Omdat er nog zoveel niet bekend is. Omdat er nog zoveel mensen eenzaam zijn. Omdat er nog zoveel te vechten valt. Daarom heb ik besloten erover te praten met anderen, erover te vertellen aan mensen, geen masker meer op te doen om maar flink te lijken, geen smoesjes meer te verzinnen om maar niet buitengesloten te worden, aan te geven als het met te veel is en daarmee lief te zijn voor mezelf.  Omdat het nodig is. Daarom zal ik mijn depressie nooit meer verzwijgen, te accepteren dat het een deel van mij is en te vechten tot de storm is gaan liggen. Zodat ik misschien ooit een voorbeeld kan zijn dat er altijd hoop is. Want met die gedachte sta ik elke dag weer op, er is altijd hoop.


“…once the storm is over you won't remember how you made it through, how you managed to survive. You won't even be sure, in fact, whether the storm is really over. But one thing is certain. When you come out of the storm you won't be the same person who walked in. That's what this storm's all about.”
- Haruki Murakami, Kafka on the Shore