Seksueel grensoverschrijdend gedrag. Ik leg het
onderwerp maar voor je neer, want dit is waar dit stuk over gaat. Het is geen
fijn onderwerp, geloof me dat ik hier liever ook niet over zou moeten praten en
er lang over heb getwijfeld. Ga ik dit écht in de openheid gooien? Maar ik denk
dat het tijd is dat ik dat doe. Niet alleen voor mezelf, maar ook voor jou.
De hashtag #MeToo ontstond als een reactie op het misbruikschandaal rondom
filmproducent Weinstein. Social media werd afgelopen dagen overspoeld met
bekentenissen van vrouwen die aangaven eens, maar vaak zelfs meerdere keren, met
seksuele intimidatie te maken hebben gehad. Of het nu gaat om een onverwachte
hand op je lijf, seksueel getinte berichten, handelingen die veel verder gaan dan
dit alles of zelfs geweld. Welke vorm het ook is, feit is dat het ongewenst is
en daarmee dus niet oké.
Voor het geval je denkt, dit komt in mijn omgeving écht niet voor: uit recent
onderzoek blijkt dat 40 procent van de vrouwen in Nederland minimaal één keer
te maken heeft gehad met seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dat zijn dus 2 op
de 5 vrouwen. Daarnaast is 1 op de 8 vrouwen ooit verkracht. In 85 procent van
deze gevallen is de dader een bekende van het slachtoffer. Slechts 11 procent van de slachtoffers doet
aangifte, waarbij het in veel gevallen niet tot een daadwerkelijke straf komt
voor de dader door ‘ontbreken van bewijs’. Het zijn schokkende cijfers, die me
aan het denken zetten.
In oktober 2015 werd er al eens eenzelfde soort actie gestart. Met de hashtag
#ZegHet. De herkenbaarheid van bepaalde situaties schudde me wakker. Toch lukte
het me op dat moment niet die stap te nemen. Schaamte. De veiligheid van het
zwijgen tegen de kwetsbaarheid van het zeggen. Bang voor oordelen, bang voor
reacties, bang voor onbegrip. Bang. Ik zei helemaal niets. Ik keek toe en
zweeg. Met elk verhaal dat ik de afgelopen tijd heb gelezen voelde ik de
denkbeeldige spanband rond mijn ribben aangetrokken worden. Het ontnam me de
adem. De herkennen van de angst die je weerhoud iets te doen. De blijvende
schaamte die ervoor zorgt dat je zwijgt in plaats van praat. De onzekerheid die
achterblijft in je lijf die ervoor zorgt dat je gaat denken dat het ‘normaal’
is of misschien zelfs je eigen schuld. Misschien vroeg je erom. Gaf jij de
verkeerde signalen. Viel het allemaal wel mee.
Hoe kan het dat het als normaal wordt gezien dat je ongevraagd aan iemands lijf
zit? Hoe kan het dat de dader ermee weg komt en het slachtoffer de rest van
haar leven zwijgt uit schaamte. Hoe kan het dat de cijfers zó hoog zijn, maar
er nauwelijks over wordt gepraat? Hoe kan het? Word wakker! Het valt niet mee.
Je geeft niet de verkeerde signalen. Je vraagt er niet om. Je vergeet het
nooit, je schaamt je en je zwijgt. Daarom moeten we er geluid aan geven. Neem
het risico maar dat er mensen zijn die erover praten, het veroordelen of bagatelliseren.
Het is tijd dat ik er ook geluid aangeef en laat zien dat schaamte niet terecht
is. Niet langer zwijgen nu: Me Too.
Als je dit leest en denkt dat het allemaal wel mee valt. Kijk eens om je heen
en besef dat het echt geen uitzondering is. Het komt vaker voor dan je denkt.
De vrouw achter de kassa in de supermarkt, de serveerster in je favoriete
restaurant, de vriendelijke dame achter de balie bij het ziekenhuis, je
goedlachse collega, je beste vriendin, je zusje, je dochter. Het kan iedereen zijn. Dus spreek je uit, zeg
hardop dat het niet oké is.
Voor degene die in het geheugen van het slachtoffer gegrift
staan: ik hoop dat je dit leest. Ik hoop dat je beseft welke schade je aan hebt
gericht en ik hoop dat je ziet dat het een pijn is die nooit meer helemaal weg
gaat. Ik hoop dat je spijt hebt, dat je ziet dat het dit allemaal niet waard
was en het je diep van binnen nog steeds dwars zit dat je ooit de fout hebt
begaan. Maar vooral hoop ik dat je veranderd bent. Want ik geloof met heel mijn hart dat iedereen
een tweede kans verdient, ook jij.
En voor jou. Jij die dit herkent. Jij die de schaamte nog zo
pijnlijk voelt oplaaien zodra je denkt aan die ene dag. Jij die alle details
nog scherp voor de geest kan halen. Jij die de onmacht nog voelt. Jij die denkt
dat het misschien wel je eigen schuld was. Jij die vanaf die dag voor altijd
beschadigd raakte. Al denk nu dat je het jezelf misschien toch hebt ingebeeld. Dat
je er dan toch misschien om vroeg. Dat je misschien ongemerkt de verkeerde
signalen gaf. Dat het misschien toch allemaal wel meeviel.
Zeg dit dan maar nu hardop:
Het hoort er niet bij.
Het valt niet mee.
Het waren niet de verkeerde signalen.
Het is niet je eigen fout.
Het is niet oké.
Overwin je schaamte, wees niet langer bang, spreek je uit.
#MeToo